|
K. TER LAAN PRIJS TOEGEKEND AAN 'PSAALMS & GEZANGEN'
Jury spreekt haar waardering uit voor klaren van monsterklus |
Nadat in 2008 het werk van de Biebelvertoalkemizzie er al mee werd geëerd, wordt de K. ter Laan Prijs dit jaar toegekend aan
de eveneens onder de Liudgerstichten vallende beriemenskemizzie. Tijdens de op zaterdag 19 maart plaatsvindende 'Dag van de Grunneger
Toal' reikt gedeputeerde Hans Gerritsen de prijs uit aan deze commissie,
onder voorzitterschap van dominee Klaas Pieterman uit Niekerk, voor Psaalms & Gezangen.
Het initiatief hiertoe werd in 1959 genomen door de Groninger Culturele Gemeenschap en vervolgens zou er een halve eeuw lang door rijmers en vertalers worden gewerkt aan de Groninger uitgave van 150 psalmen en 356 gezangen. De onderscheiden bundel wordt niet alleen tijdens Groninger kerkdiensten gebruikt, maar vindt daarnaast ook zijn weg naar liefhebbers van poëzie in de eigen taal.
| De bekroonde bundel |
Borstbeeld van Kornelis ter Laan in Slochteren |
| De K. ter Laan Prijs is een onderscheiding van t Grunneger Bouk voor zowel mensen als instellingen die zich verdienstelijk maken op het
gebied van de Groninger streektaal en cultuur en is vernoemd naar de in
1871 te Slochteren geboren Kornelis ter Laan. Deze zoon van een kleine
landbouwer heeft zelf een grote bijdrage geleverd aan het stimuleren van
de Grunneger toal en wist daarnaast ook nog eens volop de aandacht te vestigen op de rijke
historie en cultuur van zijn Groningen. Zo stelde hij in de twintiger jaren
het nog altijd door velen geraadpleegde Groninger Woordenboek samen en
is zijn naam eveneens verbonden aan de in 1954-1955 uitgekomen Groninger
encyclopedie |
|
Al op jonge leeftijd gaf Kornelis blijk van zijn kwaliteiten en doorzettingsvermogen. Dankzij zijn ouders die, hoewel ze het zeker niet breed hadden, hun zoon naar de HBS in het naburig Sappemeer stuurden, wist hij het tot onderwijzer te brengen. Het was een periode waarin hij als radicale jongere het werk van Multatuli las en luisterde naar mensen als Ferdinand Domela Nieuwenhuis. De al evenzeer door het socialisme gegrepen onderwijzer Ter Laan werd lid van Nieuwenhuis zijn Sociaal- Democratische Bond.
Het was echter van korte duur en hij stapte over naar de in 1894 opgerichte
Sociaal Democratische Arbeiders Partij die werd aangevoerd door de flamboyante
Friese advocaat Pieter Jelles Troelstra.
De SDAP'er Kornelis ter Laan zou tot het jaar 1937 lid blijven van de Tweede
Kamer. Ook nadat hij door het kabinet werd benoemd tot burgemeester van
Zaandam en daarmee de allereerste sociaaldemocraat was die het burgemeesterschap
in het land vervulde. En alhoewel hij ver van huis was en het politieke
werk veel van zijn tijd in beslag nam, onderhield deze man van het volk
toch nog altijd een sterke band met zijn geboortegrond. |
 |
Zo was het erelid van het Multatuli-Genootschap ook voorzitter van de Algemene
Vereniging Grunnen en werd hij binnen de Groninger Beweging waarlijk op
handen gedragen. Deze in 1917 - 1918 ontstane beweging zou zich ontwikkelen
tot de verzamelnaam voor het geheel van individuen en organisaties dat
zich inzet voor het gebruik en de bevordering van de Groninger taal en
dat de Groninger cultuur bestudeert en onderzoekt. 1)
En zo zijn we weer teruggekeerd bij de jaarlijks plaatsvindende toekenning
van de door t Grunneger Bouk ingestelde K. ter Laan prijs. De in 1983 te Utrecht overleden Kornelis ter Laan zou ongetwijfeld hebben ingestemd met de keuze voor Psaalms & Gezangen dat als een waar hoogtepunt op het gebied van de Groninger taal aangemerkt kan worden.
1) Uit Boer en heer: 'de Groninger boer' 1760 – 1960, IJ. Botke
| Slochteren, geboorteplaats van Kornelis ter Laan |
| Foto rechts onder: Groninger Klederdracht. Gedragen tijdens de 'Fraeylema
Koetsentocht' |
© 2011 Trankiel
|
|
|
|
